تبیین نشانگرهای منظر پایدار روستایی در ایران مبتنی بر آرای متخصصان و حرفه‌مندان

روستاها در بستری طبیعی و با استفاده از مصالح و فناوری محلی طی ده‌ها و گاه صدها سال به تدریج برپا شده‌ و تکامل یافته‌اند. با توجه به اینکه در حال حاضر، شاهد تخریب محیط‌های روستایی و عناصر باارزش آن هستیم، شناسایی و تبیین نشانگرهای منظر پایدار روستایی منطبق با موقعیت و شرایط ایران ضرورت دارد. پس از مطالعه اجزا و خصوصیات منظر روستایی و عوامل تأثیرگذار بر آن، معیارهای اولیه بیان‌کننده پایداری منظر به‌صورت ترکیبی از دو گروه معیار استخراج و تجمیع شدند. روش‌شناسی پژوهش به شیوه اکتشافی و تبیینی انجام و در آن نشانگرهای اصلی منظر پایدار طی روندی پیوسته و گزینشی اعتبارسنجی و ازطریق ارزیابی متخصصین- حرفه‌مندان تبیین شده‌اند. با توجه به محدود بودن تعداد متخصصین در زمینه منظر روستایی و برای افزایش اعتبار پژوهش، تلاش شده است جامعه آماری دربردارنده طیفی از تخصص‌های مرتبط با علوم منظر باشد و آرای آن‌ها در ارزیابی لحاظ شود. به‌منظور افزایش دقت، صحت و اعتبار، هر نشانگر با سه عامل: میزان ارتباط، میزان اهمیت و قابلیت اندازه‌گیری ارزش‌گذاری شده است. تحلیل‌ها یک‌بار به‌صورت تجمعی و یک‌بار به تفکیک هر نشانگر انجام و نشانگرهای با‌ارزش‌تر و مؤثرتر از دیدگاه متخصصین- حرفه‌مندان حوزه علوم به دست آمده است. نتایج این پژوهش عوامل اصلی شکل‌دهنده و تأثیرگذار در پایداری منظر پایدار روستایی را مشخص و تبیین می‌نماید، بنابراین تصمیم‌گیرندگان را قادر می‌سازد برنامه‌ریزی‌های آتی خود را هم‌راستا و مبتنی بر حفظ و ارتقای نشانگرهای اصلی منظر پایدار تبیین کنند.